Wprowadzenie produktów na rynek
Wprowadzenie towaru na rynek wiąże się z koniecznością spełnienia przez produkt szeregu coraz bardziej złożonych norm prawnych, przepisów dotyczących bezpieczeństwa oraz ochrony środowiska. Nie tylko producenci są związani wymogami dotyczącymi zgodności produktów z normami. Wymogi dotyczące bezpieczeństwa produktów i ochrony środowiska mają zastosowanie w całym łańcuchu dostaw i zwykle obejmują także importerów, dystrybutorów oraz sprzedawców detalicznych.
Ogólne wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów wprowadzanych do obrotu, obowiązki producentów i dystrybutorów w zakresie bezpieczeństwa produktów oraz zasady i tryb sprawowania nadzoru w celu zapewnienia bezpieczeństwa ww. produktów określa ustawa z 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów. Ustawę stosuje się do produktów, dla których przepisy odrębne nie określają szczegółowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa oraz zagrożeń związanych z produktami oraz dla których w innych aktach prawnych szczegółowo nie określono wymagań dotyczących ich bezpieczeństwa.
Zgodnie z art. 3 pkt 1) u.o.b.p. pod pojęciem produktu należy rozumieć zarówno rzecz ruchomą nową jak i używaną, ale także naprawianą lub regenerowaną, przeznaczoną do użytku konsumentów lub co do której istnieje prawdopodobieństwo, że może być używana przez konsumentów, nawet jeżeli nie była dla nich przeznaczona, dostarczaną lub udostępnianą przez producenta lub dystrybutora, zarówno odpłatnie, jak i nieodpłatnie, w tym również w ramach świadczenia usługi. Za produkt nie jest uważana rzecz używana dostarczana jako antyk albo jako rzecz wymagająca naprawy lub regeneracji przed użyciem, o ile dostarczający powiadomił konsumenta o tych właściwościach rzeczy.
Z wprowadzeniem produktu na rynek mamy do czynienia, jeśli ma miejsce dostarczanie lub udostępnianie przez producenta lub dystrybutora produktu dystrybutorowi lub konsumentowi (art. 3 pkt 5) u.o.b.p.). Z kolei z wprowadzeniem produktu na rynek polski, gdy zachodzi dostarczenie lub udostępnienie produktu po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ogólną zasadę w zakresie oznakowania produktów wprowadza art. 21 ustawy prawo przedsiębiorców. Zgodnie z dyspozycja powyższego przepisu przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zamieszcza na tym towarze, jego opakowaniu, etykiecie lub w instrukcji lub dostarcza w inny, zwyczajowo przyjęty sposób, pisemne informacje w języku polskim określające firmę producenta w rozumieniu art. 3 pkt 2 u.o.b.p. oraz jego adres, a także państwo siedziby wytwórcy, jeżeli ma on siedzibę poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Ponadto zobowiązany jest podać w ww. sposób informacje umożliwiające identyfikację towaru, chyba że przeznaczenie towaru jest oczywiste. Powyższego przepisu nie stosuje się do towarów, co do których odrębne przepisy szczegółowo regulują obowiązki przedsiębiorców w zakresie ich oznakowania, np. sprzętu elektrycznego i elektronicznego, wyrobów medycznych, żywności.
Dodatkowo art. 10 u.o.b.p. nakłada na producenta wprowadzającego produkt na rynek polski obowiązek dostarczenia konsumentom informacji w języku polskim umożliwiających ocenę i przeciwdziałanie zagrożeniom związanym z produktem w czasie zwykłego lub możliwego do przewidzenia okresu jego używania, jeżeli takie zagrożenia nie są, przy braku odpowiedniego ostrzeżenia, natychmiast zauważalne. Powyższy obowiązek dotyczy także producentów produktów, dla których przepisy odrębne określają szczegółowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa w zakresie, w jakim nie regulują tego przepisy odrębne.
Aby wywiązać się z przekazania niezbędnych informacji na temat określonego produktu, konieczne jest uwzględnienie wszystkich sposobów jego dystrybucji konsumentom, w tym sprzedaży za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość. Informacje przekazywane konsumentowi muszą być rzetelne i nie mogą wprowadzać konsumenta w błąd.
Wymogi stawiane produktom, w tym zasady ich oznakowania, poza kilkoma wspólnymi elementami, o których mowa powyżej, pozostają różne w zależności od określonej kategorii produktu. Tym samym na etapie projektowania, opakowywania, oznakowania i planowania reklamy produktu każdorazowo należy sięgać do przepisów właściwych dla kategorii produktu, którego dotyczą.
Autor:
Martyna Banajska, adwokat
